W wyniku porozumień w trakcie konferencji w Teheranie, Jałcie i Poczdamie między ZSRR, USA i Wielką Brytanią, granice Polski zostały przesunięte na zachód. Na wschód od Bugu pozostało ponad milion Polaków, którzy mieli zostać przesiedleni na ziemie zamieszkane dotychczas przez Niemców. Główna akcja przesiedlenia polskich obywateli i wysiedlenia obywateli niemieckich trwała od 1945 do 1948 r. Proces logistyczny całej akcji przyniósł ogromne trudności w powojennym chaosie. Podróż przesiedleńców trwała od kilku do kilkunastu tygodni w odkrytych wagonach towarowych, w których podróżowano wraz z inwentarzem. W trudnych warunkach podróży, w których narażani byli często na szykany kradzież i głód, przybyli do Kotliny Jeleniogórskiej nowi osadnicy. Główna akcja osadnicza w regionie trwała od połowy 1945 do połowy 1947 r. W sumie z kraju i zagranicy przybyło około 114 tyś osób. Najliczniejszą grupę stanowili przesiedleńcy z Polski centralnej oraz południowo-wschodniej. Następną grupę stanowili ekspatrianci z Kresów Wschodnich, głównie z byłego województwa lwowskiego, tarnopolskiego, stanisławowskiego, wołyńskiego oraz poleskiego. Trzecią grupę stanowili reemigranci z zachodu, przybywający głównie z Francji oraz Wielkiej Brytanii i południa Europy, z Jugosławii. Wysiedlanie ludności niemieckiej w powiecie jeleniogórskim odbywało się od wiosny 1946 do końca 1947 r.
Mieszkańcy Jeleniej Góry i powiatu jeleniogórskiego tworzyli na nowych ziemiach swoisty tygiel kulturowy, w którym mieszało się wiele różnych zwyczajów, obrządków i tradycji. W domach dzisiejszych mieszkańców regionu jeleniogórskiego, szczególnie na wsiach, można jeszcze natknąć się na pozostałości dawnych zwyczajów wywodzących się z ziem przedwojennej Polski. Mieszkańcy Dolnego Śląska od 1945 r. stworzyli nową tożsamość tego regionu. Tożsamość ta oparta jest na bogactwie kulturowej różnorodności wywodzącej się z wielu regionów Polski. Dzięki temu m.in. w latach 90. XX w. muzeum powiększyło swoje zbiory o ciekawe eksponaty tkackie (kołowrotki, przęślice łopatkowe i międlice), jak również wiele elementów ludowych strojów kobiecych i drobnych narzędzi rolniczych pochodzących z rodzinnych terenów przesiedleńców.
